พุทธภาษิตบทหนึ่งกล่าวไว้ว่า วายเมเถว ปุริโส ยาว อตฺถสฺส นิปฺปทา (คำอ่าน : วา-ยะ-เม-เถ-วะ, ปุ-ริ-โส, ยา-วะ, อัด-ถัด-สะ, นิบ-ปะ-ทา) แปลว่า “เกิดเป็นคนควรจะพยายามจนกว่าจะประสบความสำเร็จ”
นั้นเป็นจริงยิ่งนัก เพราะเกิดเป็นคนประเสริฐที่สุดแล้ว ประเสริฐทั้งความรู้ ความสามารถ และความคิด สามารถทำอะไร หรือพัฒนาอะไรได้มากมายเหนือกว่าสัตว์ใดๆ ในโลกนี้ ขอเพียงมีความพยายาม (สัมมาวายามะ) และความตั้งใจ (สัมมาสมาธิ) ย่อมประสบความสำเร็จอย่างแน่นอน
ดังนั้น ทุกคนต้องสร้างความเชื่อมั่นในตัวเอง และให้กำลังใจตัวเอง อย่าคิดว่าเราทำไม่ได้ ต้องคิดว่าเราต้องทำให้ได้ ตั้งความหวังและทำความหวังนั้น ให้เป็นความจริง อย่าเกียจคร้าน และอย่ารอคอยโชควาสนาจากใคร โชควาสนาของเรา ก็อยู่ที่ตัวของเรา เริ่มทำเมื่อไร ความสำเร็จก็มีโอกาสเกิดขิ้นเมื่อนั้น จะทำอะไรก็ตาม ต้องใช้ความพยายามและความอดทน เหมือนดังพระมหาชนก ทรงอดทนว่ายน้ำในมหาสมุทรด้วยความเพียร ๗ วัน ๗ คืน โดยที่ไม่เห็นฝั่ง แต่ก็ไม่ลดละความพยายาม จนในที่สุดนางมณีเมขลา ได้อุ้มพระมหาชนกไปส่งยังมิถิลานคร ถึงฝั่งสมความปรารถนา
มีบทกลอนบทหนึ่งกล่าวไว้ว่า ….
เกิดเป็นคนควรหวังอย่ายั้งหยุด
มิรู้สุดสิ้นหวังตั้งมาดหมาย
หวังไว้เถิดหวังยั่งยืนมิคืนคลาย
ปราชญ์ทั้งหลายสมหวังเพราะตั้งใจ
จริงๆ แล้ว คนที่มีความขยัน จะเป็นคนที่มีความเชื่อมั่นในตัวเอง ทำด้วยตนเอง ต่างจากคนที่ขี้เกียจ จะคอยพึ่งแต่คนอื่น จะคอยแต่โชควาสนา มีคนบอกว่า เทวดาไม่ชอบช่วยคนขี้เกียจ จะช่วยและส่งเสริมคนที่ขยัน เป็นอย่างนั้นจริงๆ เพราะคนขยันอยู่ที่ไหน ก็มีคนสนับสนุน ชื่นชม สุภาษิตจีนกล่าวไว้ว่า “ระยะทางหมื่นลี้ ต้องเริ่มที่ก้าวแรกเสมอ” เกิดเป็นคน ต้องคิดไว้เสมอว่า ชีวิตคือการต่อสู้ จงต่อสู้ด้วยจิตใจที่ทรนง เข้มแข็ง กล้าหาญ หากล้ม ก็ต้องลุกขึ้นสู้ต่อไป เพื่อทำความฝันให้เป็นความจริง
ธรรมภาษิตสอนใจ
