ทาส หรือ ขี้ข้า
“ความทุกข์…มันมาจากการทำผิดทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
ที่เรียกว่าทำผิดในที่นี้หมายความว่ายังไง
หมายความว่า เราเป็นทาสนั้น
จดคำนี้ลงไปด้วย เพราะเราเป็นทาสอายตนะ
การเป็นทาสอายตนะ นั่นแหละ คือ ปัญหาทั้งหมดของความทุกข์
เป็นทาส หรือเป็นขี้ข้า ไม่เป็นอิสระแก่ตัวเอง
ตา หู จมูก ลิ้น กาย มันต้องการอะไร เราต้องไปหาให้มันเร็วๆ ใช่ไหม?
นี่เขาเรียกว่าเป็น “ทาส” ไม่มีความเป็นอิสระ…
เสรีภาพ ของ“พระอริยเจ้า” คือ ไม่เป็นทาสของอายตนะ ไม่เป็นบ่าว ไม่เป็น“ขี้ข้า”ของตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
ปัญหาทั้งหลายมันอยู่ที่ เรานี่เป็นทาสของตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
นี่ก็คือ..“เคล็ดลับ”
พุทธทาสภิกขุ
ธรรมบรรยายเรื่อง “ผู้ที่จะเป็นครูควรจะรู้ความลับของสิ่งที่เรียกว่าชีวิต”