รัฐสภาถกร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญ วาระ 2 โดยมีมติเห็นชอบให้การเลือกตั้งใช้บัตรเลือกตั้ง 2 ใบ ส่งผลให้มี ส.ส.เขต 400 คน บัญชีรายชื่อ 100 คน
เมื่อวันที่ 25 ส.ค.ที่รัฐสภา ในการประชุมร่วมกันของรัฐสภา ที่มีนายชวน หลีกภัย ประธานรัฐสภา เป็นประธานในการประชุม จากนั้นได้เข้าสู่การพิจารณาร่างแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญมาตรา 83 และมาตรา 91 วาระ2 ฉบับใหม่ที่กมธ.ปรับปรุงแก้ไขเพิ่มเติม โดยนายไพบูลย์ นิติตะวัน ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคพลังประชารัฐ ในฐานะประธานกมธ.ชี้แจงว่า กมธ.พิจารณาร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญเสร็จแล้ว มีสมาชิกเสนอคำแปรญัตติ 48ฉบับ เป็น ส.ส.50 คน ส.ว.4 คน กมธ.ให้ความสำคัญกับการแปรญัตติของสมาชิก นำคำแปรญัตติมาประกอบ การพิจารณาอย่างละเอียด
สมาชิกส่วนใหญ่แปรญัตติให้เสนอมาตราเพิ่มขึ้นใหม่ นอกเหนือจากมาตรา83 และ91 ที่ได้รับความเห็นขอบในวาระรับหลักการ ซึ่งเป็นการเสนอมาตราที่เกี่ยวเนื่องกับที่รับหลักการไว้ เป็นการเสนอโดยชอบด้วยรัฐธรรมนูญ ปรากฏผลดังนี้ แก้ไขมาตรา 86 เรื่องแก้ไขจำนวนส.ส.เป็น 400 เขต ให้สอดคล้องกับเนื้อหาที่รับหลักการ และเพิ่มบทเฉพาะกาลรองรับการดำเนินการเลือกตั้งส.ส.ตามร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมฉบับนี้
จากนั้นที่ประชุมได้อภิปรายในวาระ 2 โดยเริ่มมาตรา 3 ที่ระบุกมธ.แก้ไขยกเลิกมาตรา 83 เรื่องจำนวนส.ส.จากเดิม 500 คน เป็นส.ส.เขต 350 คน ส.ส.บัญชีรายชื่อ 150 คน แก้ไขเป็นส.ส.เขต 400 คน และส.ส.บัญชีรายชื่อ 100 คนนั้น ปรากฏว่า ส.ส.ก้าวไกล และส.ส.พรรคเล็ก ส่วนใหญ่อภิปรายท้วงติง อาทิ นายธีรัจชัย พันธุมาศ ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล นายโกวิทย์ พวงงาม ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคพลังท้องถิ่นไท ที่สนับสนุนให้มีส.ส.เขต 350 คนและส.ส.บัญชีรายชื่อ 150 คน ตามเดิม เพื่อเปิดโอกาสให้ตัวแทนวิชาชีพต่างๆที่ไม่มีความถนัดลงพื้นที่หาเสียง มีโอกาสเป็นส.ส.บัญชีรายชื่อได้มากขึ้น ให้ประเทศได้ประโยชน์จากความหลากหลายของผู้สนใจมาทำงานการเมืองให้ประเทศ
นายวิรัตน์ วรศสิริน ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคเสรีรวมไทย กล่าวว่า สนับสนุนมีส.ส.เขต 350 คน ส.ส.บัญชีรายชื่อ 150 คน ป้องกันไม่ให้ซื้อเสียงง่ายขึ้น เมื่อเขตเล็กลงจะซื้อเสียงมากขึ้น เกิดธรรมเนียมเงินไม่มา กาไม่เป็น ระบบส.ส.เขต 400 คน บัญชีรายชื่อ 100 คนสร้างปัญหาให้ประเทศมาตลอด เป็นระบบพรรคใหญ่กินรวบ เป็นเผด็จการสภา เกิดความได้เปรียบเสียเปรียบเลือกตั้ง ไม่สะท้อนคะแนนเสียงประชาชนอย่างแท้จริง ผู้มีอำนาจไม่กลัวผีแล้วเหรอ อดีตเคยกลัว แต่เพียงเพื่อให้ได้ประโยชน์ ก็ลืมอุดมการณ์ เลิกกลัวแล้ว
ด้าน พล.อ.เลิศรัตน์ รัตนวานิช ส.ว. อภิปรายสนับสนุนให้มีส.ส.แบ่งเขต 400 คน ส.ส.บัญชีรายชื่อ 100 คน และให้ใช้ใบเลือกตั้ง 2 ใบ เพราะในการเลือกตั้งส.ส. ปี 62 ใช้แบบบัตรเลือกตั้งใบเดียวมีปัญหามาก ตั้งแต่เกิดการร้องเรียนต่อกกต. ฟ้องศาลรัฐธรรมนูญ รวมถึงการคำนวณส.ส.ใหม่ ได้เป็นส.ส.อยู่ดีๆ แต่เมื่อมีการเลือกตั้งซ่อมและคำนวณคะแนนใหม่ ทำให้ส.ส.ต้องกลับบ้าน รู้สึกสงสาร ฉะนั้น ตนจึงเห็นด้วยที่จะใช้บัตรเลือกตั้ง 2 ใบ
นายเสรี สุวรรณภานนท์ ส.ว.อภิปรายว่า การแก้ไขรัฐธรรมนูญจำเป็นต้องให้ความสำคัญกับประชาชน แต่การแก้รัฐธรรมนูญครั้งนี้ดูเหมือนประชาชนจะไม่ได้อะไร เพราะแก้รัฐธรรมนูญเพื่อให้ได้บัตร 2 ใบ ตามที่ฝ่ายการเมืองต้องการ ที่ผ่านมาการเลือกตั้งมีปัญหาสร้างความแตกแยก ถ้าเราจะแก้รัฐธรรมนูญและให้ประชาชนได้ประโยชน์ต้องใช้เขตเลือกตั้งใหญ่ มีส.ส.หลายคน ไม่ใช่เขตเดียวคนเดียวแบบที่ทำกัน ซึ่งเขตใหญ่ซื้อเสียงยาก ทำให้ได้ตัวแทนของประชาชนอย่างทั่วถึงกว้างขวาง
ชินวรณ์ กล่าวว่า การเลือกตั้งโดยมี ส.ส.เขต จำนวน 400 เขต ไม่ได้หมายความว่าผลักดันให้ ส.ส.ไปทำงานระดับท้องถิ่น แต่ถือเป็นการทำงานระดับชาติด้วยกันทั้งสิ้น แต่การขยายเป็น 400 เขต ถือเป็นการเปิดกว้างให้ทุกเขตมีโอกาสเลือกคนที่ดีของเขาเข้ามาได้
“อยากให้มองว่าเป็นจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในการเปลี่ยนบริบททางการเมือง เพื่อไม่ให้การเมืองกลับไปสู่วังวนเดิม ซึ่งหากมีการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในวันนี้ การเลือกนายกรัฐมนตรีก็จะเข้าไปสู่ระบบของการเลือกตั้งในระบบบัตร 2 ใบ ถือเป็นการถอดสลักทางการเมือง” นายชินวรณ์ ระบุ
